1. Ana Sayfa
  2. DENİZ KÜLTÜR
Trendlerdeki Yazı

Geçmişte Kullanılan Mevki Belirleme Ekipmanları

Geçmişte Kullanılan Mevki Belirleme Ekipmanları
+ - 0

Çeşitli Denizcilik müzelerinde sergilenen Geçmişte Kullanılan Mevki Belirleme Ekipmanları na baktığımızda eski denizcilerin hangi şartlar içersinde mesleklerini icra ettiklerini anlayabiliriz. Bu ekipmanlardan bazıları şunlardır.

1- Usturlab

blank

Usturlab aslen Yunancadan gelmektedir ve tarih boyunca uygarlıklar tarafından geliştirilmiştir. Haçlı seferleri sırasında Müslümanlar tarafından geliştirilen Usturlab, Avrupaya taşınmış ve Okyanus seferlerinde yön bulmak için Avrupalılar tarafından kullanılmaya başlanmıştır.

Osmanlı Döneminde Göksel Seyir için kullanılan Usturlab Gök küresinin düzleme aktarılmış şeklidir. Dairesel disklerden oluşur ve her diskin kendine ait görevleri vardır. Yaygın şekliyle Usturlab ya da düzlem küre, enlem dereceleri için geçerli ve yatay koordinatları metalin üzerine işlenmiş olan iç disklere sahiptir.

2- Bond Kronometresi (Bond Chronometer)

blank

Denizde kullanılmak icin tasarlanmış Amerikan yapımı bir kronometre. 23 yaşındaki Boston’lı bir saat ustası olan William Cranch tarafından savaş sırasında 1812 yılında icat edilmiştir.

3- Bygrave Position-line Slide Rule

blank

Göksel seyir aslında olduğundan biraz daha karmaşıktır. Evet iyi havalarda rahatlıkla gözlem yapabilirsiniz fakat, düşük basınç, rüzgar hızının fazla olduğu ağır havalarda iş değişmektedir. Neyse ki Kaptan L. C.Bygrave`ın icat ettiği el yapımı Slide Rule ile işler daha kolay hale gelmektedir. Bu sayede göksel hesaplamalarına kısa yol sağlamaktadır. Tabi ki tahmin edeceğiniz üzere savaş ihtiyacı olarak 1. Dünya Savaşında icat edilmiştir.

4- Ramsden Sextant

blank

Modern Sextant`in ilk hali. 18. yüz yılda İngiliz Matematikçi Jesse Ramsden tarafından icat edilmiş ve denizlerde seyir için kullanılmaya başlanmıştır.  Böylelikle pozisyon bulma artık daha kolay hale gelmiştir. Temel mantık olarak, göksel cisimlerinin ufuktan yüksekliğini ölçmek için kullanılmaktadır. Bir diğer amaç olarak ise DR Mevki uygularken mesafe ölçmek için de kullanılabilmektedir.

5- Apollo Sextant and Scanning Telescope

blank

Apollo Sextant denizde kullanılmamasına rağmen bilmekte yine fayda var. Astronotlar tarafından kullanılması için tasarlanmıştır.

6- Dutch Pendulum Clock

blank

Denizde seyir yaparken hassas bir saate olan ihtiyaç hep sürmüştür. Boylamın saptanması seyir icin çok önemli bir yer almaktadır. Bu sebeple Alman matematikçi olan Christiaan Huygens, 1656 yılında Dünyanın ilk patentli kronometresini (Dutch Pendulum Clock) yapmıştır. Bu cihaz karada rahatlıkla kullanılabilirken ve hatta çok yaygın hale gelmiş fakat zorlu deniz koşullarında güvertede kullanılamamıştır.

7- Longines Sidereal Second-Setting Watch

blank

1927 yılından önce saatler denizlerde sextant ile kullanılarak önemli bir ekipman olarak karşımıza çıkmıştır. Ancak göksel cisimlerin hesaplamaları yapılırken bu hesaplama sadece dakikaya kadar indirgenebiliyordu. Yani şöyle düşünün eğer saatinizde 30 saniyelik bir hata varsa bu size seyir anlamında yaklaşık 7 deniz mili kadar bir hataya sebep olabilmektedir. 1927 yılında P. V. H. Weems isimli bir matematikçi tarafından saniyesi ayarlanabilir Radyo Sinyallerini kullanan bir saat icat edilmiştir. Sidereal saati, Solar günden (Güneş Günü) farklı olarak bir günü yaklaşık 23 saat 56 dakika olarak hesaplamaktadır.

Yorum Yap