GEMİ KİRALAMA TÜRLERİNDE TAŞIMA SÖZLEŞMESİNE AİT SORUMLULUKLAR
Gemi kiralama usulleri farklı şekillerde gerçekleştiği için gemi kiralama neticesinde yapılan taşıma sözleşmesi ve bunun dışındaki tahammüllerde taşıyan ve taşıtanının bazı sorumlulukları olur. Taşıyan ve taşıtanın gemi kiralama türüne göre sorumlulukları aşağıdaki gibidir.
A- Seferlik Gemi Kiralamada Taşıyanın Sorumlulukları
Taşıyanın gemi ve yükle ilgili sorumluluğudur.
Taşıyanın Gemi ile İlgili Sorumluları
1- Emniyetli ve selayetli seyir yapabilmek için gemi ile ilgili gerekli olan fiziksel şartları sağlamak.
2- Gemiyi uluslar arası konvensiyon ve standartlara hazır hale getirmek.
3- Taşıma sözleşmesindeki şartları sağlamak.
4- Taşıma sözleşmesinde belirtilen konçello geminin yükleme limanına varmasını ve yüke hazır hale gelmesini sağlamak.
5- Yükleme operasyonunu aksatmayacak özelliklere geminin geminin sahip olmasının sağlamak.
6- Geminin survey, sertifikasyon, sigorta, vergi vs gibi işlemlerini tamamlamak.
7- Yükleme ve tahliye limanlarındaki acente bağlantılarını yapmak.
8- Geminin seferini engelleyecek tarzdaki ihtiyaçlarını sağlamak.
9- Gemiye uygun personel donatılmasını sağlamak.
10- Gemi personelinin maaş, sigorta ve sağlık güvencesi gibi sosyal güvencelerinin seferi aksatmaması bakımından eksiksiz sağlanmasını temin etmek.
11- Seferin aksamaması için gerekli yakıt ikmalini yapmak.
12- Gemide gerek duyulan kumanyayı seferi aksatmaması bakımından tamamlanmasını sağlamak.
Taşıyanın Yük İle İlgili Sorumlulukları
1- Ambar veya tankların yüke hazır hale gelmesi için temizlik, yıkama, raspa ve boya gibi gerekli işlemleri yüke hasar gelmemesi bakımından zamanında ve hasarsız tamamlamak.
2- Yükün gemiye dengeli biçimde istiflenmesini sağlamak.
3- Yükün denizdeki olumsuz şartlara karşı hasarlanmaması için ve gemi dengesinin olumsuz etkilenmemesi için uluslar arası kurallara uygun biçimde laşhing yapılmasını sağlamak.
4- Ambardaki ve tanktaki yükü gözetlemek.
Taşıtanın Gemi İle İlgili Sorumluluğu
Sefer üzerinde gemi kiralama türlerinde taşıtanın taşıtanın sorumlulukları da yük ve gemi ile ilgili olarak iki türlüdür.
Taşıtanın Gemi İle İlgili Sorumlulukları
1- Geminin limana giriş çıkışını hızlandırmak.
2- Yükün uygun yüklenmesinde taşıma sözleşmesinde belirtilen şartları sağlamak.
3- Yükleme ve tahliye işlemlerinin hızlı ve zamanında olmasını sağlamak.
4- Yükleme ve tahliye sırasında gemiye herhangi bir zarar verilmeden yük elleçleme operasyonunun gerçekleşmesini sağlamak.
5- Navlun bedelinin taşıma sözleşmesinde belirtilen şartlar ve süreler dahilinde zamanında ödenmesini sağlamak.
6- Yük ile ilgili özelliklerin yükleme manifestosuna uygunluğunu sağlamak.
7- Yükleme limanında yükün geminin yanaşacağı rıhtımda hazır olmasını sağlamak.
8- Yükleme ve tahliye limanı için kullanılacak vinç, kreyn gibi elleçleme araçlarının yeterli ve uygun olarak tedarik edilmesini sağlamak.
B- Birkaç Seferlik Gemi Kiralamada Taşıyanın ve Taşıtanın Sorumlulukları
Bu kiralama türünde taşıyanın gemi ve yükle ilgili sorumlulukları bir seferlik bir seferlik gemi kiralamadaki gibi aynıdır. Ancak bu kiralama türü için yapılan anlaşmada taşıma işi sadece bir seferle sınırlı olmadığı için sözleşme hükümleri belirtilen en son seferin bitimine kadar geçerlidir. Bu yüzden taşıyanın sorumlulukları da en son seferin bitimine kadar devem eder.
Ancak burada da taşıma sözleşmesi, yapılan en son seferin tamamlanması ile sona erdiği için taşıtanında sorumluluğu en son seferde sona erer.
C- Zaman Bazlı Gemi Kiralama Türünde Taşıyan ve Taşıtanın Sorumlulukları
Taşıyanın Gemi ile İlgili Sorumlulukları
1- Gemi personeli donatmak.
2- Personelin maaş ve sigorta primlerini sağlamak.
3- Geminin işletmesi ile ilgili sörvey, sertifikasyon, bakım-tutum, onarım, yedek parça gibi malzeme ve ihtiyaçlarını karşılamak.
4- Tatlı su, kumanya ikmallerini gerçekleştirmek.
Taşıyanın Yük ile İlgili Sorumlulukları
1- Ambarları veya tankları yüke hazırlamak.
2- Yükleme planını hazırlamak.
3- Gemiye dengeli yükleme yapılmasını sağlamak.
4- Seyir esnasında yükün gözetilmesini ve korunmasını sağlamak
Taşıtanın Gemi ile İlgili Sorumlulukları
1- Geminin acente işlemlerini gerçekleştirmek.
2- Port D/A’ ları (acentaya ödenen para) ödemek.
3- Yakıt ikmalini gerçekleştirmek ve yakıtı ödemek.
4- Geminin hızlı yüklenme ve tahliyesine olanak sağlamak.
5- Gemiye her sefere ait C/P ve kaptan talimatı göndererek kaptanın sefer hakkında bilgili olmasını sağlamak.
Taşıtanın Yük ile İlgili Sorumlulukları
1- Yükün gemiye uygun yüklenmesini sağlamak.
2- Yüklenen yüke gerekiyorsa lashing yapılması için gerekli işlemlerin gerçekleştirilmesini ve lashing masraflarının karşılanmasını sağlamak.
3- Yükleme ve tahliye limanında operasyonların yüke ve gemiye zarar vermeden gerçekleştirilmesi için gerekli önlemlerin alınmasını sağlamak.
4- Yük ve yükleme evraklarını tam ve eksiksiz olmasını sağlamak.
D- Çıplak Tekne Kiralamada Sorumluluklar
Çıplak tekne kiralama operasyonunda kiralama sözleşmesinde taraf olarak yer alan şahıslar taşıyan ve taştan olarak adlandırıldığında anlam kayması ortaya çıkar. Taşıtan olarak isimlendirilen kişi kiracı adının alır. Çıplak tekne gemi kiralama türlerinde armatör ve kiracının sorumlulukları aşağıdaki gibidir.
Armatörün Sorumluluğu
Armatörün yük ile ilgili sorumluluğu yoktur. Gemi ile ilgili sorumluluğu ise sözleşmede belirtilen teslim yerinden ve teslim şartlarında gemiyi teslim etmektir. Sadece gemi sahibi olarak anılırlar ve günlük kira bedeli üzerinden ücret alırlar. Ayrıca bu tür gemi kiralamada ayrıca bu tür gemi kiralamada armatör kendini kiracıya karşı güvence altına almak için gemi ile ilgili olarak bir güvence sigortası yaptırabilir.
Kiracının Sorumlulukları
Çıplak tekne gemi kiralama türünde kiracı gemiye sadece tekne ve makine olarak kiralandığından gemiyi kiraladıktan sonra artık gemi sahibiymiş gibi davranır. Yani kiracı gemi işletmecisi ve donatıcısıdır. Bu yüzden çıplak tekne gemi kiralama türünde kiracının gemi ve yükle ilgili sorumlulukları sefer bazında gemi kiralama türündeki veya süreli gemi kiralama türündeki taşıyanın sorumlulukları ile aynıdır. Çünkü çıplak tekne gemi kiralama türündeki kiracı gemiyi işletirken yapacağı taşıma sözleşmelerinde taşıyan olarak nitelendirilen tarafı oluşturur.
BIMCO tarafından Konteyner taşıması için düzenlenmiş olan boş C/P formu
[gview file=”http://usbc.com.ua/public/BOXTIME_2004.pdf”]